Leczniczy...
Dereń jadalny
Cornus mas
Roślina dająca jadalne, lecznicze owoce.
Można prowadzić ją w formie krzewu lub małego drzewka.
Dorasta do 2-3 m wysokości.
Na przedwiośniu, zanim inne rośliny pokryją się zielenią i zakwitną, dereń obsypany jest drobnymi, żółtymi kwiatkami.
Drzewka derenia mają wyjątkowo ładny pokrój, a że są niewielkie, nadają się na działkowe żywopłoty nieformowane lub osłony przeciwwietrzne.
Oryginalnie ułożone liście - przebarwiają się jesienią na żółto i czerwono.
W okresie dojrzewania owoców, gdy pomiędzy liśćmi widoczne są błyszczące owoce o głębokiej czerwieni, roślina wygląda szczególnie atrakcyjnie.
Owoce używane są do domowego wyrobu wybornych nalewek, konfitur i marynat. W pełni dojrzałe owoce, mogą być używane jako komponent sałatek lub do dekoracji potraw.
Przepis na ''fałszywe oliwki'':
Owoce derenia jadalnego czyścimy z liści i ogonków. Na sok lub nalewkę oddzielamy dojrzałe, czerwone owoce, zaś do kiszenia pozostawiamy zielone. Owoce kisi się tak samo jak prawdziwe oliwki czy ogórki. Proponowana proporcja solanki to 9:1.
Solanka: 10 dag soli (4-5 łyżek), 1 litr wody, liście winogron lub dębu,
Właściwości lecznicze derenia wynikają ze składu chemicznego owoców. Oprócz cukrów i kwasów organicznych, występują w nich garbniki, witaminy, w tym C i P, oraz sole mineralne.
Owoce rozciera się z miodem i podaje przy biegunkach, bólach żołądka i zaburzeniach przemiany materii.
Przepis na dereniówkę:
- 1 kg owoców derenia,
- 1kg cukru,
- 5 łyżek suszonych czarnych jagód,
- 2 szklanki czystej wódki,
- 2 szklanki spirytusu 96%
Owoce muszą być umyte, wysuszone, nakłute. Należy je wsypać do jednego słoja wraz z jagodami, a następnie zalać alkoholem i szczelnie zakręcić pokrywkę słoja. Tak przygotowaną wstępną nalewkę ustawia się w słonecznym miejscu, lub tam, gdzie panuje wyższa temperatura, na ok. 5-6 tygodni. W tym czasie można co jakiś czas potrząsnąć słoikiem w celu wymieszania alkoholu. Po tym terminie zlewa się alkohol i zasypuje owoce cukrem, w sposób umożliwiający mu dotarcie do wszystkich owoców, lub wstrząsnąć po zasypaniu. Powstaje z tego nowy syrop, który po odcedzeniu miesza się ze zlanym wcześniej alkoholem i odstawia na ok. 7 dni, kiedy to następuje klarowanie nalewki. Po tym procesie oddziela się za pomocą rurki poprzez ściągnięcie sklarowanego napoju, pozostały osad przefiltrowuje i łączy z nalewką, która odtąd musi stać minimum 6 miesięcy w celu jej dojrzewania. Jeżeli pozostanie nie otwarta przez dłuższy czas to tylko zyska na smaku i aromacie.
Warunki uprawy:
- na uwagę zasługuje mała podatność kwiatów na
wiosenne przymrozki,
- może rosnąć na glebach niezbyt żyznych, o odczynie
zbliżonym do obojętnego,
- toleruje okresowy niedobór wody,
- odporny na szkodniki i choroby.