Lecznicza i ozdobna...
Mącznica lekarska zw. niedźwiedzią jagodą lub niedźwiedzim gronem
Arctostaphylos uva-ursi
Cenna, zimozielona krzewinka z rodziny wrzosowatych o pokładających się, długich pędach, dorastająca zaledwie do 10 cm wysokości.
Jej owoce to intensywnie czerwone jagody przypominające swoim wyglądem jagody borówki brusznicy, ale różnią się jednak smakiem, są... mączyste, stąd też jej nazwa.
Rodzimy obszar występowania mącznicy lekarskiej to strefa arktyczna i umiarkowana półkuli północnej oraz Gwatemali, ale jako gatunek zawleczony rozprzestrzenił się także gdzieniegdzie w innych rejonach świata.
W Polsce jest pospolity na rozległych obszarach północnej części niżu, a w górach jej stanowiska znajdują się w Tatrach na wysokości około 1220 m n.p.m. Rośnie tutaj w naskalnych murawach. To roślina światłolubna, zasiedlająca widne, rzadkie bory sosnowe i suche wrzosowiska. Spotykana jest także na wydmach.
Roślina jest objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Została mocno przetrzebiona przez intensywne pozyskiwanie dla celów leczniczych, wskutek tego wyginęła na wielu stanowiskach. Występuje w parkach narodowych i rezerwatach przyrody.
Umieszczona jest na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia).
Pełni rolę dekoracji zarówno latem, dzięki jaskrawoczerwonym owocom, jak i zimą, dzięki owalnym, błyszczącym i zimozielonym liściom.
Kwitnie od maja do czerwca. Kwiatki są ozdobne, dzwonkowate, białe lub różowe.
Szybko się rozrasta dzięki podziemnym rozłogom, tworząc masę krótkich pędów.
To doskonała roślina okrywowa do stosowania jako podszyt dla iglaków, różaneczników i azalii!
Oprócz walorów ozdobnych - posiada także niezwykłe właściwości lecznicze!
Surowcem leczniczym są liście.
Zbiór i suszenie: Od kwietnia do września roślinę obiera się z liści, następnie suszy się je w miejscu cienistym i przewiewnym.
Działa moczopędnie i antyseptycznie. Odwary stosuje się przy łagodnych zakażeniach dróg moczowych, a także przy kamicy nerkowej, przeroście gruczołu krokowego, moczeniu się nocnym, ropomoczu, białkomoczu i bezmoczu. Przy zakażeniach bakteryjnych dróg moczowych, wspomagająco w przewlekłym zapaleniu pęcherza moczowego. Zalecana szczególnie dla osób źle znoszących leczenie antybiotykami, zwłaszcza dla młodzieży i osób starszych.
Ważne(!)... Ze względu na różne przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne, kurację można przeprowadzać tylko pod kontrolą lekarza.
Surowe owoce mają cierpko-kwaśny smak. Obecnie uważane są za niejadalne, dawniej jednak w północnych krajach, gdzie trudno o owoce, były spożywane jako namiastka żurawiny.
Rady ogrodnika:
- lubi gleby lekkie, kwaśne, przepuszczalne,
- stanowiska słoneczne i pół cieniste,
- po posadzeniu, nie należy zapomnieć o ściółkowaniu powierzchni gleby trocinami z drzew iglastych lub korą sosnową o grubości min. 5 cm,
- nie jest podatna na choroby i szkodniki,
- wytrzymała na mrozy.
W naszej ofercie rośliny ukorzenione w pojemnikach 1,5-litrowych.
Poniżej przykładowa roślina we wiosną.